Datum/Tijd
za 10-06-2023
17:00 uur
Locatie
Oostzijderkerk
Zuiddijk 1
1501 CA Zaandam
Categorieën
Collegium Vocale Zaandam en Barokensemble
“Arx Ardens” o.l.v. Cor Brandenburg
“Miserere mei, Deus” (deels), Gregorio Allegri (1582-1652) en
Cantate “Brich dem Hungrigen dein Brot”, BWV 39
Lette Vos – sopraan
Tobias Segura Peralta – alt
Jelle Draijer – bas
Zaterdag 10 juni 2023, 17.00 uur
Oostzijderkerk, Zuiddijk 1, Zaandam
Toegang € 15,00 (t/m 16 jaar gratis)
Collegium Vocale sluit het seizoen af
Na een instrumentale intro door Arx Ardens hoort u allereerst (delen uit) het beroemde “Miserere mei, Deus” van Gregorio Allegri. Het werk is rond 1630 geschreven voor de Goede Vrijdag viering in de Sixtijnse kapel.
Cantate “Brich dem Hungrigen” componeerde Bach in 1726 voor de eerste zondag na Trinitatis (Drievuldigheidszondag), toen hij drie jaar in functie was als Thomaskantor in Leipzig. Terwijl Bach in zijn eerste ambtsjaren elke week een cantate componeerde en dus na twee jaar over twee complete jaargangen beschikte, halveerde hij zijn tempo vanaf Trinitatis 1725, en hij componeert pas in 1726 de cantate die de opening van zijn derde jaargang gaat vormen: BWV 39.
De cantate begint met een indrukwekkend en uitgebreid openingskoor met daarin maar liefst drie fuga’s. Opvallend is het samenspel en de afwisseling tussen blokfluiten, hobo’s en het strijkersensemble, een uitgebreider bezetting dan gebruikelijk. Hierna volgen een recitatief, drie aria’s en een tweede recitatief, waarna een koraal de cantate afsluit.
Het evangelie voor deze zondag is een gelijkenis over de rijke man en de arme Lazarus, wier rollen na hun dood pijnlijk verwisseld blijken. In twee eerdere cantates voor deze zondag concentreerde Bach zich resp. op het onderscheid arm/rijk (Die Elenden sollen essen, BWV 75, 1723) en op een oproep tot boetvaardigheid (O Ewigkeit, du Donnerwort I, BWV 20, 1724); in 1726 ligt de nadruk op het verlenen van materiële hulp aan behoeftigen en op de van God ondervonden barmhartigheid.
De tekst voor deze cantate ontleent Bach aan een bekende, al wat oudere bundel cantateteksten, in 1704 aan het hof te Meiningen ontstaan en wellicht door de hertog Ernst Ludwig zelf geschreven. Hierin werden voor het eerst koraal- en bijbelteksten gecombineerd met uit de Italiaanse opera afkomstige recitatieven en aria’s op vrij gedichte teksten.
Voorafgaand aan de cantate geeft de dirigent een toelichting.
Professionele barokmusici begeleiden koor en solisten in de uitvoering met authentieke instrumenten. De lagere stemming van deze instrumenten, het spelen op darmsnaren i.p.v. stalen snaren en de barokke speeltechniek brengen de klank dichter bij het klankbeeld uit Bachs dagen.